- Chủ đề :
- Giải thích tên gọi hồ Gươm, hồ Hoàn Kiếm.
- Ca ngợi cuộc kháng chiến chính nghĩa chống giặc Minh do Lê Lợi lãnh đạo.
- Thể hiện ý nghuyện đoạn kết và khát vọng hòa bình của dân tộc.
- Nội dung :
Giặc Minh sang đô hộ nước ta, chúng coi dân ta như cỏ rác và bạo ngược. Lê lợi dựng cờ khởi nghĩa nhưng ban đầu thế lực còn yếu nên nhiều lần nghĩa quân bị thua. Đức Long Quân quyết định cho nghĩa quân mượn thanh gươm để tiêu diệt giặc. Ở Thanh Hóa, một người tên là Lê Thận làm nghề đánh bắt cá. Một lần đi kéo lưới, ba lần kéo lên đều là thanh sắt. Về sau, Lê Thận gia nhập nghĩa quân Lam Sơn. Ít lâu sau, trong một lần bị giặc đuổi Lê Lợi chạy vào rừng và bắt được chuôi gươm nạm ngọc trên cây đa. Khi đem tra gươm vào chuôi thì vừa in. Lúc đó mọi người mới biết đó là gươm thần. Từ khi có gươm thần, nghĩa quân đánh đâu thắng đó cho đến khi không còn bóng một tên giặc nào trên đất nước. Một năm sau khi đuổi giặc Minh, vua Lê Lợi đang cưỡi thuyền rồng dạo quanh hồ Tả Vọng. Long Quân sai Rùa Vàng lên đòi lại thanh gươm. Từ đó, hồ Tả Vọng được đổi tên thành hồ Hoàn Kiếm.