1. Đọc và kể
* Đọc : Đọc chú ý phân biệt giọng các nhân vật, viên quan đọc với giọng hách dịch, vua giọng ngạc nhiên, hóm hỉnh. Chú bé đọc cao giọng, thể hiện vẻ hồn nhiên, vui tươi của trẻ nhỏ.
* Kể tóm tắt truyện nêu đủ các sự việc chính :
- Vua sai cận thần đi tìm người tài giỏi giúp nước.
- Cận thần gặp hai cha con đang cày ruộng, hỏi câu hỏi oái oăm.
- Cậu bé đã trả lời bằng một câu đố lại.
- Quan về tâu vua, vua tiếp tục ra câu đố dưới hình thức lệnh vua ban.
- Em bé đã tìm cách đối diện vua và giải được câu đố.
- Vua quyết định thử tài em bé lần 3 bằng cách đưa một con chim sẻ bắt dọn thành 3 cỗ thức ăn.
- Em bé giải đố bằng cách đố lại.
- Nước láng giềng muốn xâm chiếm bờ cõi, bèn rò la tìm người tài bằng một câu đố.
- Vua quan đều không giải được phải nhờ đến em bé mới giải được.
- Em bé được phong là trạng nguyên.
2. Chú thích:
- Lỗi lạc : Tài giỏi khác thường.
- Hoàng cung : Nhà ở của gia đình vua.
3. Kiểu văn bản và bố cục
a. Kiểu văn bản : Tự sự.
b. Bố cục : 4 đoạn
- Đoạn 1 : Từ đầu → tâu vua : Vua tìm người hiền tài và em bé giải câu đố của quan
- Đoạn 2 : → với nhau rồi : Em bé giải câu đố của vua lần 1.
- Đoạn 3 : → rất hậu : Em bé giải câu đố của vua lần 2.
- Đoạn 4 : Còn lại : Em bé giải câu đố của sứ giả nước ngoài.
4. Giá trị nội dung và nghệ thuật
a. Nội dung
- Đề cao trí thông minh của em bé, của người lao động.
- Đề cao kinh nghiệm dân gian, khảng định trí khôn, sáng tạo là vô giá, ai cũng phải rèn luyện.
- Ý nghĩa hài hước, mua vui.
- Kết thúc có hậu.
B Nghệ thuật
- Truyện cổ tích về kiểu nhân vật thông minh, tình huống bất ngờ, gây cười.
- Tác phẩm tạo được tình huống truyện độc đáo, sắp xếp trình tự các thử thách hợp lý.
- Sử dụng nghệ thuật so sánh.