I. THÔNG TIN CHUNG VỀ TÁC PHẨM
1. Giới thiệu chung: Hàng năm mỗi khi tết đến xuân về, nhân dân ta, con cháu của vua Hùng từ miền ngược đến miền xuôi, vùng rừng núi cũng như vùng biển lại nô nức, hồ hởi chở lá dong, xay đỗ, giã gạo để gói bánh chưng. Quang cảnh ấy làm sống lại truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy. Vậy truyền thuyết có nội dung như thế nào, ý nghĩa ra sao,… chúng ta sẽ cùng tìm hiểu bài học ngày hôm nay để giải đáp những câu hỏi đó.
2. Kể tóm tắt, Bố cục.
- Tóm tắt :
- Hùng Vương về già muốn truyền ngôi cho người con nào tài giỏi.
- Mọi người đua nhau làm cỗ thật hậu, riêng Lang Liêu được thần mách bảo, dùng gạo làm hai thứ bánh dâng vua.
- Vua cha chọn bánh của Lang Liêu để tế trời đất cùng Tiên Vương và nhường ngôi cho chàng.
- Từ đó nước ta có tục làm bánh chưng, bánh giày vào ngày Tết.
3. Bố cục
- 3 phần :
+ P1: Từ đầu đến…. chứng giám: Vua Hùng chọn người nối ngôi
+ P2: Tiếp đến ….hình tròn: Lang Liêu được thần giúp đỡ
+ P3: Còn lại: Lang Liêu được chọn nối ngôi
4. Đặc trưng truyền thuyết của văn bản.
a. Về cốt truyện
- Thường xoay quanh công trạng, kì tích của nhân vật mà cộng đồng truyền tụng, tôn thờ.
- Thường sử dụng yếu tố kì ảo nhằm thể hiện tài năng, sức mạnh khác thường của nhân vật.
- Cuối truyện thường gợi nhắc các dấu tích xưa còn lưu lại đến "ngày nay".
b. Về nhân vật
-. Thường có những đặc điểm khác lạ về tài năng, lai lịch, phẩm chất.
- Thường gắn với sự kiện lịch sử và có công lớn với cộng đồng.
- Được cộng đồng truyền tụng, tôn thờ.